TY - JOUR ID - 13396 TI - عقل اجتهادی در بین فریقین JO - نیم سالنامه علمی-ترویجی حدیث و اندیشه JA - HA LA - fa SN - ۲۳۲۲-۳۸۲۰ AU - آرمیون, محمد رضا AD - پژوهشگر و مدرس حوزه علمیه Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 17 IS - 33 SP - 26 EP - 52 KW - عقل اجتهادی KW - فقهی KW - کلامی KW - اجماع KW - قیاس KW - اصول عقلی DO - N2 - ظرفیت آموزه‌های اسلام برای بارور نمودن اندوخته‌های عقل امری تردید ناپذیر است. بعد از دوران رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله اجتهاد به عنوان یکی از روش‌های راه یابی به تعالیم اسلام رسمیت یافت. در قرن دوم بحث و جنجال پیرامون عقل اجتهادی و دایرۀ حجیت آن، بین فریقین اوج گرفت. بعد از ورود شیعیان به دوران غیبت معصومان، این بحث در اهل تسنن تثبیت شد و اختلاف به بدنۀ عالمان شیعی تسری پیدا کرد. در این نوشتار درصددیم ابتدا خواستگاه بروز و ظهور این بحث را واکاوی کنیم و بعد از تصویرسازی اجمالی از سرنوشت عقل اجتهادی در بین اهل سنت، اتهامات وارد بر گرایش اعتزال و فربگی دلیل عقلی در مدرسۀ بغداد را بررسی کنیم. ادعاء اینست که تفسیر نادرست سخنان بزرگانی نظیر شیخ مفید و سید مرتضی در این اتهام نقش بسزائی دارد و عقل اجتهادی هرگز در اندیشه آنان به عنوان منبع دین مطرح نبوده است. UR - https://hadithvaandisheh.qhu.ac.ir/article_13396.html L1 - https://hadithvaandisheh.qhu.ac.ir/article_13396_fcdf676c57c4c06801306cf846bb8172.pdf ER -